68 jenerasyonunun gençlik önderlerinden Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan, bugün idamlarının 52. yıl dönümünde etkinliklerle anılacak.
Türk sosyalist hareketinin öncüleri Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan idamlarının 52. yıldönümünde unutulmadı.
“Üç Fidan” olarak anılan Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan Ankara 1 No.lu Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi tarafından verilen idam cezasının Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylanmasıyla 6 Mayıs 1972’de Ankara’da Ulucanlar Cezaevi’nde idam edildiler.
6’ncı Filo’yu denize döken; emperyalizme, faşizme, savaşa, açlığa, yoksulluğa karşı gayret bayrağını ellerinden düşürmeyen Üç Fidan’ın çabası bugün de sürüyor. Ülkenin bağımsızlığı için uğraş eden Üç Fidan için bugün anma aktiflikleri yapılacak.
Gezmiş, Aslan ve İnan, idam edilişlerinin 52. yıl dönümünde bugün Ankara Karşıyaka Mezarlığı’ndaki kabirleri başında anılacak. İstanbul Dolmabahçe’de de anma merasimi düzenlenecek.
TKP, Sakarya’da şiirli anma aktifliği düzenledi. CHP, TİP, SOL Parti ve HKP, “Üç Fidan”ı bugün Karşıyaka’daki gömütleri başında anacak.
Üç fidan mezarlarının yanı sıra toplumsal medyada da paylaşılan iletilerle anılıyor.
Dünyada sol ve özgürlükçü hareketlerin hakim olduğu ‘68 dönemi’ Türkiye’de de geniş kitleleri tesiri altına aldı. 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin işgaline öncülük eden Gezmiş hakkında tutuklama kararı çıkartıldı, lakin Gezmiş yakalanmaktan kurtulmayı başararak Filistin’e gitti. 12 Mart 1971’de muhtıra ile gelen askeri darbe, öğrenci hareketini gaye tahtasına oturttu. THKO ve Uzman Çayan önderliğindeki THKP-C’nin pek çok üyesi tutuklandı yahut öldürüldü. Deniz Gezmiş, Gemerek’te, Yusuf Aslan Şarkışla’da, Hüseyin İnan Kayseri’de yakalandı.
Gezmiş, Aslan ve İnan, savcılığını Baki Tuğ’un üstlendiği, Tuğgeneral Ali Elverdi başkanlığındaki Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No’lu Askeri Mahkeme’de yargılanarak idama mahkûm edildi. Bu periyotta onları kurtarmak için yapılan teşebbüslerin birden fazla sonuçsuz kaldı, mahpustan kaçmayı başaran Becerikli Çayan önderliğindeki bir küme NATO’ya ilişkin radar istasyonunda çalışan iki İngiliz ve bir Kanadalı teknisyeni kaçırarak Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın özgür kalması istemiyle aksiyon başlattılar, lakin Kızıldere’de kuşatıldıkları meskende katledildiler.
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen idam cezaları TBMM’de 24 Nisan 1972’de yapılan oylamada 48’e karşılık 273 kabul oyuyla katılaştı.
İDAM KARARINI MENDERES HÜKÜMETİ ONAYLADI
İdam kararları, TBMM Genel Kurulu’nda Süleyman Demirel liderliğindeki Adalet Partisi grubunca, 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra idam edilen Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan’a karşılık olmak üzere “üç – üç” diye tempo tutularak onaylandı. CHP kanadında ise İsmet İnönü ve Bülent Ecevit ile arkadaşları “siyasi hatalarda idam cezasına karşı çıkarak” ret oyu kullandılar.
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, 6 Mayıs 1972’de, bugün müze olan Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde sabaha karşı asılarak idam edildiler. İdam edildiklerinde Gezmiş ve Aslan 25, İnan ise 23 yaşındaydı.
LONDRA’DA KARL MARX’IN HİGHGATE’TE BULUNAN ANITI ÖNÜNDE ANILDI
Türk ve Kürt Toplumu Dayanışma Merkezi’nin (DAY-MER) davetiyle Londra’da Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan Karl Marx’ın Highgate’te bulunan anıtı önünde anıldı. Denizlerin çaba arkadaşları Mustafa Yalçıner ve Aydın Çubukçu anmada birer konuşma yaptı. DAY-MER üyelerinin yanı sıra, Karl Marx’ın doğum günü vesilesiyle anıtı ziyaret eden İngilizler de anmada yer aldı.
YURT GENELİNDE ANMA MERASİMLERİ YAPILACAK
Üç Fidan, bugün İstanbul Dolmabahçe’de ve Ankara Karşıyaka Mezarlığı’ndaki kabirleri başında anılacak.
Üç Fidan için pek çok kentte da anma yapılacak.
• SOL Parti bugün saat 13.00’da Karşıyaka Mezarlığı’na yürüyüş gerçekleştirecek.
• Emek Gençliği saat 18.00’da Taksim AKM önünde toplanıp Dolmabahçe’ye yürüyecek.
• SOL Genç, TKH, TABAN, FKF ve Devrimci Gençlik Dernekleri saat 17.30’da İTÜ Gümüşsuyu Yerleşkesi önünden Dolmabahçe’ye yürüyüş gerçekleştirecek.